چنچنه

ملیت: نامعلوم

مواد لازم:

● ۱۲ کیلو سیب هرچه آبدار تر بهتر
● مقداری شکر (بعدا توضیح می‌دهم)
● ۱ بسته ۵ گرمی مخمر سیدر یا شراب
● ۲ عدد قرص کمپدن Campden tablet
● ۳ گرم پتاسیم سربات POTASSIUM SORBATE
یک توضیح: این آدرس‌هایی که برای خرید دادم تنها برای راهنمایی است و هیچ قصد تبلیغی ندارم. اگر این مواد را از جاهای دیگر می‌توانید تهیه کنید یقینا همین کار را بکتید. هیچ دلیل ندارد شما هم حتما از این آدرسها خرید کنید!

ظروف و وسایل لازم:

ماشین آب میوه گیری، یک بشکه ۱۵ لیتری، شکست سنج یا چگالی سنج، قفل تخمیر، پارچه صافی، قاشق بزرگ چوبی یا پلاستیک برای هم زدن

طرز تهیه:

توضیح: وسایل لازم را که نوشتم اگر در دسترس ندارید مخصوصا چگالی سنج و یا شکست سنج (Refractometer) می‌توانید شراب یا سیدر درست کنید ولی در این صورت امکان اندازه گیری و دقت در کار را از دست می‌دهید. این دو ابزار برای اندازه گیری مقدار قند موجود در آب سیب است.
قبل از شروع ابزار و ظروف مورد استفاده را با پودر تمیز کننده استریل کنید یا خوب بشوید و آبکش کنید. ابزار نباید آلوده به باکتری باشند.
نیم لیتر آب ولرم را با یک قاشق شکر در ظرفی مخلوط کنید و مخمر را داخل آن بریزید و خوب هم بزنید. در ظرف آن را ببندید و کنار بگذارید تا بعد.
اگر سیب را خودتان از درخت کنده‌اید نیازی به شستن نیست. سیب‌ها را به قطعات مناسب تقسیم کنید و با ماشین آب میوه گیری آب بگیرید. آب سیب را در بشکه بریزید.
اول یک عدد قرص کمپدن را پودر کرده و با آب سیب مخلوط کنید.
اگر وسیله اندازه گیری قند مثل چگالی سنج و یا شکست سنج در اختیار دارید قند موجود در آب سیب را اندازه بگیرید. من در پروسه خود این مقدار قند در آب سیب داشتم (Brix=11,5% و Gravity= 1.055) این دو عدد در حقیقت یک معنی می‌دهند تنها با دو روش مختلف اندازه گیری می‌شوند. مخصوصا اگر شکست سنج نمونه‌ای که من دارم استفاده کنید هر دو درجه بندی را همزمان نمایش می‌دهد.
وقتی قند موجود در آب سیب را پیدا کردید، مقدار شکری که باید اضافه کنید را می‌توانید پیدا کنید. من با افزودن ۵۰۰ گرم شکر به آب سیب مقدار قند موجود را از 1.055 به 1.070 افزایش دادم. با این مقدار قند زمانی که پروسه تخمیر پایان یافت مقدار قند موجود به 1.030 کاهش پیدا کرده بود. با استفاده از این دو عدد مقدار الکل تولید شده محاسبه شده بدست می‌آید. مقدار الکلی که من بدست آوردم بین دو عدد ۶.۵ تا ۷ درصد شد. اینکه درصد الکل را نمی‌توانم به دقت بگویم بخاطر این است که به اندازه گیری‌های خودم اطمینان ندارم. زیرا ابزاری که من استفاده می‌کنم از دقت کافی برخوردار نیستند. ولی یقینا بین این دو عدد که نوشتم صحیح است.
وقتی قند موجود را تنظیم کردید حالا نوبت افزودن مخمری است که در اول کار با آب مخلوط کردید. مخمر را به آب سیب اضافه و خوب مخلوط کنید و در بشکه را ببندید و قفل تخمیر را هم نسب کنید.
از این به بعد روزانه یک بار در بشکه را باز کنید آنرا هم بزنید و مقدار قند موجود را پیدا و یاداشت کنید و خصوصا دقت کنید که مقدار آن کمتر از 1.030 یا 1.025 نشود. این مقدار را از آن جهت می‌گویم که سیدر بدست آمده نباید زیاد ترش (سک Sec) بشود. شراب سک یا ترش شرابی است که مقدار قند موجود در آن 4 گرم در لیتر باشد.
زمانی که مقدار قند اندازه گیری شده به حد مطلوب رسید(1.030)، ۳ گرم پتاسیم سربات را به محلول بیفزاید و با همزن خوب هم بزنید. این عمل برای آن است تا مخمر موجود در محلول که از این به بعد آنرا شراب سیب می‌نامیم بمیرد. مخمرها تا زمانی که قند در شراب یا سیدر وجود داشته باشد زنده هستند به همین خاطر آنها را باید با پتاسیم سربات از بین برد. در این مرحله یک قرص کمپدن را هم پودر کنید و به شراب سیب بیفزاید. این عمل هم برای این است که شراب شما خراب نشود.
شراب را از صافی رد کنید تا ناپاکی‌های آنرا بگیرد.
از این به بعد شراب شما آماده مصرف است.
با اینکه شراب را با پارچه صافی پاکسازی کرده‌اید ولی هنوز با یک شراب حرفه‌ای فاصله زیادی دارد. برای اینکه شراب شما کاملا پاکسازی و از ضایعات و لرد تهی شود باید از مواد دیگری از این نوع استفاده کنید.
روش استفاده از این زلال کننده‌ها را از روی پاکت خود این مواد مطالعه کنید.
این هم یک آدرس دیگه برای خرید زلال کننده

به سلامتی

توضیح: وقتی این خبر را خواندم با خودم گفتم بهتر است شراب ناب را یاد ملت داد تا از این کثافات دوری کنند و به شهد بهشتی روی بیاورند، خصوصا که فصل انگور است و زمان تهیه شراب.

پیش درآمد:
پر کن پیاله را کین آب آتشین
دیری‌ست ره به حال خرابم نمی‌برد
این جام‌ها که درپی هم می شود تهی
دریای آتش است که ریزم به کام خویش
گرداب می‌رباید و آبم نمی‌برد
من با سمند سرکش جادویی شراب تا بیکران عالم پندار رفته‌ام
تا دشت پرستاره‌ی اندیشه‌های گرم
تا مرز ناشناخته‌ی مرگ و زندگی
تا کوچه باغ‌های خاطره‌های گریز پا
تا شهر یادها (اینجا منظور شاعر از شهر یادها شیراز بوده ها!)
دیگر شراب هم جز تا کنار بستر خوابم نمی‌برد
….
و باقی قضایا
دستور تهیه
توضیح: پورتو (Porto) یک نوع شراب اَپریتیف (apéritif) هست که معمولا دارای درجه الکل تقریبی %١٩ می‌باشد. این شراب را همانطور که نوشتم به عنوان یک اپریتیف (apéritif) یعنی اشتها آور استفاده می‌کنند و قبل از سرو غذا یکی دو پیک کوچک آنرا که با یخ سرد شده می‌آشامند. نام پورتو از منطقه‌ای در پرتقال سرچشمه می‌گیرد و شراب پورتو هم در اصل متعلق به آن منطقه است. مثل اینکه بگوییم شراب شیراز. البته این دستوری که می‌دهم دستور تهیه پورتو نیست ولی نتیجه آن تقریبا چیزی شبیه به پورتو خواهد شد (انشاالله تعالی!!).
مواد لازم برای تهیه ١٣ لیتر، وای ددم وای عجب لذتی داره!:
● ١٠ کیلو گرم انگور قرمز تیره (انگور سیاه)
● ٣ کیلو گرم شکر
● ٦ گرم مخمر شراب
● ٢ عدد قرص متا بی سولفیت دو پتاسیم یا قرص Campden وزن هر قرص یک گرم است

حداقل ظروف، وسایل و ابزار مورد نیاز(لازم):
● دو ظرف بزرگ پلاستیک مثل سطل تقریبا ٣٠ لیتری این ظرف باید سر داشته باشد و با در آن بتوان سر آن را خوب محکم کرد و از نفوذ هوا به داخل ظرف جلوگیری کرد، اگر قرابه هم داشته باشید می‌توانید استفاده کنید فقط دقت کنید، در این ظروف باید خوب کیپ شود تا از نفوذ هوا به داخل آن جلوگیری شود. در ضمن یک سوراخ به اندازه چند میلیمتر روی در آن وجود داشته باشد تا بتوان از طریق آن گازهایی که در شراب تولید می‌شود را به خارج هدایت کرد. نگاه کنید به این تصویر
● یک قفل تخمیر برای جلوگیری از نفوذ هوا به داخل سطل، نگاه کنید به این تصویر (شماره ٣)، این وسیله را تا یک سوم حجم آن پر از آب می‌کنیم و هنگام بستن در مخزن در سوراخ تعبیه شده در سر سطل قرار می‌دهیم تا از نفوذ هوا به داخل سطل جلوگیری کنیم و همزمان گازهای موجود در شراب بتواند از آن خارج شود. اگر این سوراخ و جود نداشته باشد گاز داخل شراب سر سطل را با فشار زیاد باز خواهد کرد.
● یک هیدرومتر یا دنسی متر (به فارسی به آن چگالی سنج می‌گویند)، وسیله‌ای برای اندازه گیری وزن مخصوص. این وسیله را می‌توانید از مغازه‌هایی که وسایل آزمایشگاه می‌فروشند بخرید (تصویر شماره ١و٢).
● یک شلنگ برای انتقال شراب به بطری و موارد دیگر (تصویر شماره ٤)
● تعداد زیادی بطری برای شراب آماده شده.
● چوب پنبه برای در بطری‌ها
● وسیله‌ای برای نصب کردن چوب پنبه‌ها
● پارچه جهت استفاده بعنوان فیلتر
چند توضیح بسیار اساسی قبل از شروع:
اساسی ترین مساله در تهیه شراب نظافت است. بخاطر همین مساله هم هست که در قران گفته شده ” النظافت و من الیمان!!” تمام ظروف و ابزار مورد استفاده باید قبل از هر بار استفاده حتما استرلیزه شوند تا از نفوذ باکتری‌های مزاحم جلوگیری شود. برای اینکار یا از پودرهایی که برای این کار به فروش می‌رسد استفاده کنید یا ابزار را با مواد ظرف شویی بشویید و بعد با آب جوش خوب تمیز کنید.
نکته اساسی دوم جلوگیری از نفوذ هوا به داخل سطل تخمیر است. در طول مدت تخمیر باید از نفوذ هوا به داخل مخزن جلوگیری کرد و هنگامی که برای نمونه برداری یا انجام مراحل مختلف مجبور به باز کردن در مخزن می‌شویم باید این کار در مدت کوتاهی انجام دهیم تا از در مجاورت هوا قرار دادن مایع به مدت زیاد خودداری شود.

اگر دو نکته بالا رعایت نشود شراب خراب خواهد شد.

طرز تهیه:
١. مخمر را قبل از استفاده کردن برای مدت تقریبا ١٥ دقیقه زودتر داخل نیم لیتر آب ٢٥ درجه بریزید و خوب هم بزنید بگذارید تا بعد.
٢. شاخه‌های انگور را از دانه‌های آن جدا کنید سعی کنید دانه‌های فاسد و له شده را دور بریزید، دقت کنید انگورها را حتی اگر کثیف هم هستند نباید بشویید، آب در این مرحله نباید دخالتی داشته باشد.
٣. پس از جدا کردن دانه‌های انگور آنها را در داخل سطل یا ظرف دیگری که قبلا تمیز و استریل کرده‌اید بریزید و آنها را با دست خوب له کنید تا آب انگورها خارج شود. سعی کنید هیچ دانه انگوری سالم نماند. در پرتقال رسم بر این است که انگورها را در جایی شبیه به حوض آب می‌ریزند و با پای برهنه انگورها را لگدمال می‌کنند تا خوب له شود و شهد انگور خارج شود.
٤. حالا آب انگور و دانه‌های له شده را داخل سطل یا ظرف دیگری که برای تخمیر در نظر گرفته‌اید بریزید. مقداری آب ولرم (تقریبا ٢٠ درجه سانتی گراد) را روی آن بریزید به اندازه‌ای که فقط تا روی انگورها را بپوشاند.
٥. حالا مخمر شراب را همراه با ٢ قرص متا بی سولفیت را داخل آب انگورها بریزید و با یک چوب تمیز هم بزنید. دقت کنید برای هم زدن هیچگاه از ابزار فلزی استفاده نکنید، بهترین وسیله یک چوب است. همین چوب را در جای تمیز نگهداری کنید برای هم‌زدن های آینده. در ظرف را خوب محکم کنید و قفل تخمیر (Fermentation lock) را در داخل سوراخ قرار دهید تا از نفوذ هوا به داخل جلوگیری کنید فراموش نکنید که یک سوم وسیله نامبرده را باید با آب پر کنید. درجه حرارت محل نگه داری را کنترل کنید. این درجه در تمام مدت تخمیر باید بین ٢١ تا ٢٥ درجه سانتی گراد باشد. به نظر من بهترین درجه ٢٢ است.
٦. معمولا بعد از یک تا دو روز عمل تخمیر شروع می‌شود و در هر دقیقه بین ١٢ تا ٢٠ بار وسیله‌ی روی در سطل قل قل خواهد کرد و همین نشانه عمل کردن مخمر است.
٧. هر روز یکی دو بار مخزن شراب را خوب تکان بدهید تا عمل تخمیر یکنواخت انجام شود. بعد از ٣ تا ٤ روز وقتی مقدار قل قل ها کاهش پیدا کرد نصف شکر ذکر شده (١٫٥ کیلو گرم) را با مقداری از آب انگور مخلوط کنید و بعد وقتی شکر خوب حل شد داخل مخزن بریزید و خوب با چوب هم بزنید. برای ٢ تا سه روز دیگر بگذارید عمل تخمیر ادامه پیدا کند.
٨. حالا نوبت جدا کردن پوست انگورها است، البته قبل از اینکار کنترل کنید که رنگ شراب قرمز شده به اندازه ای که کمی روشن تر از شراب قرمز باشد ولی زیاد روشن نباشد، رنگ آن باید قرمز روشن باشد. اگر رنگ مورد نظر را بدست آورده است حالا باید بوسیله یک پارچه صحافی آنرا فیلتر کرد. قبل از این کار پارچه مربوطه را در آب جوش استریل کنید تا از ورود باکتری‌های مزاحم جلوگیری شود. پس از صاف کردن شراب و جدا کردن پوسته‌ها باید شراب را دوباره به مخزن برگردانید. اشکالی ندارد اگر کمی لرد همراه آن باشد حتی برای تخمیر بعدی بهتر هم هست که مقداری از لرد با مایع باشد. حالا مقداری آب ولرم (٢٠ درجه سانتی گراد) به آن بیفزاید دقت کنید آب به آن اندازه بیفزاید که حجم مایع تقریبا به حدود ١٣ لیتر برسد. پس مقدار آبی که می افزاید بعلاوه حجم قبلی شراب نباید از ١٣ بیشتر شود. مایع را خوب مخلوط کنید و بعد در آنرا ببندید و قفل تخمیر را هم فراموش نکنید در تمام مدت تخمیر قفل همراه با آب در آن باید روی ظرف باشد.
٩. معمولا بعد از ٦ تا ٨ روز باید مرحله بعدی انجام شود در تمام این مدت مخزن را روزانه یکی دو مرتبه تکان بدهید تا مخلوط شود. معمولا در این مرحله دوباره به علت کم شدن شکر داخل مایه مقدار تخمیر کم می شود یعنی تعداد قل قل های داخل قفل کم می‌شود در نتیجه زمان مخلوط کردن نیمه دیگر شکر فرا رسیده (١٫٥ کیلو گرم باقیمانده). در مخزن را باز کنید مقداری از شراب را داخل یک ظرف تمیز و استریل بریزید و ١٫٥ کیلو شکر باقیمانده را داخل آن بریزید و خوب با چوب هم بزنید تا شکر حل شود بعد مایع را به داخل مخزن برگردانید. در مخزن را مجددا ببندید و قفل تخمیر را هم فراموش نکنید.
١٠. در این مرحله نیز روزانه شراب را خوب تکان بدهید معمولا این مرحله ٢ تا ٣ یا حتی ٤ روز بیشتر طول نمی‌کشد. بعد از اینکه عمل تخمیر تقریبا رو به اتمام گذاشت یعنی حالا دیگر قفل تخمیر کمتر از یک قل قل در هر سه چهار دقیقه بیشتر نمی‌کند. در این مرحله سر شراب را باز کنید و مقداری از آنرا در هیدرومتر بریزید تا اندازه قند موجود در شراب را اندازه بگیرید. معمولا درجه هیدرومتر باید در حدود (1.009 تا 1.018) باشد در مخزن را محکم کنید قفل را هم روی آن قرار بدهید.
١١. از این مرحله به بعد حرارت داخل محل نگهداری شراب نباید بیش از نه تا ده درجه باشد. از این به بعد دیگر باید تنها دست به سوی خدا(!!) کنید و بنشینید و نظاره کنید تا عمل تخمیر کاملا متوقف شود. این مرحله زمانی اتفاق می‌افتد که دیگر هیچ حرکتی در قفل سر مخزن وجود ندارد یعنی هیچ قل قلی صورت نمی‌گیرد.
١٢. وقتی تخمیر کاملا متوقف شد آنگاه باید حدودا یک ماه دیگر صبر کنید و بعد عمل تخلیه را انجام دهید.
١٣. ظرف را در یک جای بلند قرار بدهید و بگذارید تا لرد شراب خوب ته نشین کند (تقریبا چهار تا پنج روز) دقت کنید در این مرحله مخزن اصلا نباید تکان بخورد در غیر این صورت لِردها مجددا بالا خواهد آمد. وقتی لرد خوب ته نشین کرد در مخزن را باز کنید و بوسیله یک شلنگ پلاستیکی بدون اینکه شلنگ به ته ظرف برسد آنرا به یک مخزن تمیز و استریل دیگر منتقل می کنید. مجددا در مخزن را ببندید و قفل را بگذارید. این عمل را دو تا سه بار انجام دهید تا شراب خوب زلال شود و دیگر لِردی در آن نباشد.
١٤. وقتی شراب به این مرحله رسید حالا نوبت بطری کردن رسیده. قبل از اینکه بطری ها را استفاده کنید آنها را خوب تمیز کنید (بطری ها باید استریل باشند). من پس از اینکه بطری‌ها را شستم آنها را در فر سرد قرار می‌دهم و فر را روی درجه ١٠٠ تا ١١٠ تنظیم و فر را روشن می‌کنم و می گذارم بطری‌ها در هوای ١٠٠ درجه فر به خوبی استریل شوند. پیش از استفاده بطری‌ها باید سرد شوند.
حالا شراب را بوسیله همان شلنگ به بطری ها منتقل کنید. تقریبا ٦ تا ٧ سانتیمتر سر بطری‌ها باید خالی باشد تا بتوان با چوب پنبه سر شیشه‌ها را بست.
وقتی شراب ها را بطری کردید حداقل ٣ تا چهار ماه و حتی بیشتر باید صبر کنید قبل از اینکه بتوانید شراب را مصرف کنید.
همان گونه که در اول این متن توضیح دادم این نوع شراب‌ها شرابی است که به عنوان اشتها آور مصرف می‌شود و معمولا یکی دو پیک آنرا قبل از غذا همراه با یخ سرو می‌کنند. جام مورد استفاده هم نباید جام شراب باشد. جام اپریتیف معمولا ٦٧ تا ٧٠ میلی لیتر است پس در نوشیدن این اپریتیف زیاده روی نکنید خلاصه مطلب اینکه عرق سگی نیست که همین طوری بندازید بالا.
نوش جان کنید و هنگام نوشیدن یادی هم خُسن آقا کنید
یـاران بموافقت چو دیــدار کـنید
بـاید کــه ز دوست یـاد بسیار کنید
چون باده خوشگوار نوشید به هم
نوبت چو به ما رسد نگون سار کنید

بخش اول
پس از خاتمه مرحله اول روزانه یک بار به سطل یا قرابه‌ای که مایع را در آن نگهداری می‌کنید را سرکشی کنید. مخزن را تکان بدهید تا در پروسس تخمیر تسریع شود. در این مرحله از وسیله‌ای که در مقابل می‌بینید و آنرا برای جلوگیری از نفوذ هوا در داخل مخزن استفاده کردیم می‌توانید تحول داخل مایع را زیر نظر داشته باشید. (اگر کسی نام این وسیله را می داند لطف کند به من هم بگوید). . ویدئو یک دقیقه‌ای که این پروسه را نشان می‌دهد (این ویدئو چند سال بعد از نسخه اولیه این نوشته به متن اضافه شده)
بعلت اینکه درب مخزن کاملا بسته است گازهای تولید شده بر اثر عمل تخمیر از وسیله یاد شده خارج می‌شود و معمولا در روزهای اول زمانی که تخمیر آغاز شده باشد هر دقیقه 30 تا 60 بار در دقیقه وسیله مربوطه قل قل می کند و گازهای اضافی از مخزن خارج می‌شود با شمارش تعداد این قل‌قل‌ها می‌توانید نتیجه بگیرید که هنوز عمل تخمیر به پایان نرسیده است. معمولا پس از یک تا دو هفته (زمان آن بستگی دارد به شرایط تخمیر و مقدار قند موجود در مایع، و درجه حرارت میحط کار، نگران طول مدت تخمیر نباشید) وقتی زمان تخمیر به پایان برسد تعداد قل‌قل کردن وسیله نامبرده به صفر خواهد رسید و شما به این وسیله می‌توانید نتیجه بگیرید که عمل تخمیر به پایان رسیده.
دقت کنید در تمام این مدت از باز کردن در مخزن بجز یک مرتبه در روز برای هم زدن جدا خودداری کنید در غیر اینصورت با نفوذ هوا به داخل مخزن شراب شما خراب خواهد شد.
پس از خاتمه تخمیر، در این مرحله وسیله هواگیر را بردارید در سطل یا مخزن را باز کنید و بوسیله یک ظرف استریل شده مقدار کمی از شراب را نمونه برداری کنید و نمونه را در ظرف هیدرومتر بریزید و هیدرومتر را در آن شناور کنید. مثل شکل مقابل مقدار وزن مخصوص آنرا یادداشت کنید. این وزن مخصوص و وزن مخصوصی را که در مرحله اول اندازه گرفیم را یادداشت کنید تا بعدا با استفاده از این نتایج و استفاده از جدولی درجه الکل شراب را محاسبه کنیم. درضمن از عدد بدست آمده از این آزمایش آخری می‌توان نتیجه گرفت که تخمیر به پایان رسیده یا نه. معمولا این عدد باید کمتر از یک باشد. من معمولا وقتی تخمیر شراب را پایان یافته می‌دانم که مقدار این عدد برابر با 0.995 یا حتی کمتر باشد.
پس از پایان دوران تخمیر در مخزن را ببندید و مخزن را چند مرتبه بشدت تکان بدهید تا گازهای موجود در مایع خارج شود. اکثر شراب های خانگی را که در ایران خورده‌ام از این مشکل‌ها دارند و شراب‌ها گاز دار است. شراب نباید گاز داشته باشد. من معمولا عمل تخلیه گاز را چند بار انجام می‌دهم و هر بار چند دقیقه مخزن را به شدت تکان می‌دهم تا گازهای موجود کاملا خارج شود، بین هر بار عمل تخلیه گازها یکی دو ساعت صبر کنید و مجددا تکرار کنید، دقت کنید هربار که ظرف را تکان می دهید روی آن کف می‌کند که این نشانه وجود گاز است سعی کنید گازهای موجود به خوبی تخلیه شوند. پس از این مرحله اگر مواد شیمیایی برای متوقف کردن عمل تخمیر در اختیار دارید می‌توانید با افزودن آن به مایع عمل تخمیر را به کلی متوقف کنید اگر چنین مواد شیمیایی را در دسترس ندارید نگران نباشید کافی است دو سه روز شراب را در مکان سردی نگاه دارید تا عمل تخمیر بطور کلی متوقف شود فقط دقت کنید در این مرحله هم در شراب را ببندید و وسیله هواگیر را روی آن قرار بدهید و آب هم در وسیله هواگیر بریزید تا از نفوذ هوا به داخل مخزن جلوگیری کنید.
پس از این مرحله مخزن شراب را روی میز یا یک مکان بلند قرار بدهید و سه تا چهار روز آن را اصلا تکان ندهید تا لردهای شراب ته نشین کند. پس از این مرحله با لوله پلاستیکی با احتیاط به صورتی که لردهای ته نشین کرده وارد لوله نشوند شراب را به بطری منتقل کنید.
در این مرحله می توانید برای جلوگیری از ورود لرد به بطری‌ها از پنبه بعنوان فیلتر استفاده کنید یا اگر فیلتر دیگری در اختیار دارید برای این کار استفاده کنید. بلافاصله پس از پر کردن بطری‌ها در بطری ها را بوسیله چوب پنبه استریل شده ببندید تا از نفوذ هوا به داخل بطری ها جلوگیری کنید.
برای اینکه شراب شما قابل آشامیدن شود باید حداقل پنج تا شش ماه آنرا در مکان خنکی نگه داری کنید. زیر زمین منزل جای خوبی برای نگهداری شراب است. در ایران دیده‌ام که حرفه‌ای‌ها بطری های شراب را توی باغچه خانه شان زیر گل می‌کنند، دقت کنید اگر خواستید بطری‌ها را در باغچه خاک کنید سر بطری‌ها را با پلاستیک خوب بپوشانید تا از نفوذ باران و آب به داخل بطری ها جلوگیری کنید.
بخش پایانی: اندازه گیری (محاسبه) الکل موجود. الکل موجود در شراب باید حتما بیشتر از 10% باشد تا بتوان قابل قبول دانست. یک شراب خوب معمولا دارای درصد الکلی بیشتر از 12% است. پس دقت کنید تا حتما انگور شما به اندازه کافی شیرین باشد و همچنین مدت تخمیر آن اندازه طولانی باشد تا حتما مقدار الکل موجود کمتر از 10% نشود و سعی کنید حتی بیشتر از 12 درصد باشد در این صورت شراب خوبی خواهد بود.
برای محاسبه از اعدادی که در آخرین تولید شراب خودم بدست آوردم برای محاسبه استفاده می‌کنم.
وزن مخصوص مایع قبل از شروع تخمیر را برابر بود با 1.080 (در جدول با رنگ آبی مشخص شده) از جدول عدد 80 را یادداشت می‌کنیم.
همین وزن مخصوص را پس از پایان تخمیر برابر با 0.995 بدست آوردم (در جدول با رنگ آبی مشخص شده) از این جدول عدد منهای پنج را یادداشت می‌کنیم.
مقدار تغییر وزن مخصوص در پروسس تهیه شراب من برابر خواهد بود با 85 (از منهای 5 به 80 رسیده که تغییر آن می شود 85).
عدد 85 را در جدول در ردیف عمودی (مقدار تخمیر) پیدا می‌کنیم (با رنگ قرمز مشخص شده) در مقابل این عدد در همان ردیف (مقدار الکل موجود در شراب) را می‌توانیم بخوانیم (با رنگ قرمز مشخص شده) این عدد برابر است با 11,3 درصد. این عدد درصد الکلی است که من در آخرین تولیدم بدست آوردم.
پس از این محاسبه نتیجه می گیرم که هر چقدر مقدار قند انگور شما هنگام شروع تخمیر بیشتر باشد مقدار درصد الکل تولید شده شما در عمل تخمیر بیشتر خواهد شد. درنظر داشته باشید که شراب قرمز را معمولا زمانی که وزن مخصوص آن به مقدار 0.995 رسید عمل تخمیر را متوقف می‌کنند.

اگر نمی خواهید دردسر محاسبه را به خود بدهید از این ماشین حساب مخصوص این کار استفاده کنید!
توضیح دیگر اینکه مقدار وزن مخصوص مایعی که از له کردن انگورها بدست آوردم کمتر از عدد 1.080 بود و در نتیجه مقداری شکر را با مایع مخلوط کردم تا نتیجه مطلوب بدست آید. اگر شما هم انگوری داشتید که قندش کافی نبود می‌توانید با افزودن شکر به مایع قبل از شروع عمل تخمیر نتیجه بهتری بدست بیاورید، گرچه معمولا در ایران می توان انگورهایی پیدا کرد که مقدار قند موجود در آن برای تهیه شراب کافی باشد.

لینک های جالب در باره شراب
راز شراب شیراز

می خور که به زیر گل بسی خواهی خفت      بی مونس و بی رفیق و بی همدم و جفت
زنهار به کس مگو تو اين راز نهفت      هر لاله که پژمرد نخواهد بشکفت
روش تهیه شراب زیاد طولانی می‌شود به همین جهت آنرا در دو بخش خواهم نوشت.

C6H12O6—>2CO2 + 2C2H5OH

خلاصه: فرمول بالا پروسسی است که در عمل آب انگور را به شراب تبدیل می‌کند. قند موجود در انگور پس از تخمیر بوسیله مخمر به گاز اکسید کربن و الکل اتی‌لیک تبدیل می‌شود.
ملیت: ایرانی

مواد لازم:
● ٢٠ کیلو گرم انگور قرمز تیره، آبدار و شیرین
● مقداری آب، مقدار را بعدا توضیح خواهم داد
● ١ میلی لیتر یا یک چهارم قاشق چای خوری متابی سولفیت دو پتاسیم، یا می‌توانید از قرص هایی که در بازار موجود است بنام Campden ، ٢ عدد از این قرص ها را برای این کار استفاده کنید
● ٦ گرم پودر مخمر به انگلیسی به آن yeast می‌گویند این مخمر با مخمر نان فرق دارد، لطفا از مخمر نان استفاده نکنید
اگر برای تهیه مخمر در ایران با مشکل روبرو هستید می توانید مخمرهای خوبی روی نت پیدا و خرید کنید. این یک آدرس، آدرس های بیشتر هم هست روی گوگل جستجو کنید پیدا خواهید کرد.

حداقل ظروف، وسایل و ابزار مورد نیاز(لازم):

● دو ظرف بزرگ پلاستیک مثل سطل تقریبا ٣٠ لیتری این ظرف باید سرداشته باشد و با در آن بتوان سر آن را خوب محکم کرد و از نفوذ هوا به داخل ظرف جلوگیری کرد. درضمن یک سوراخ به اندازه چند میلیمتر روی در آن وجود داشته باشد تا بتوان از طریق آن گازهایی که در شراب تولید می‌شود را به خارج هدایت کرد. نگاه کنید به این تصویر
● یک وسیله‌ای برای جلوگیری از نفوذ هوا به داخل سطل، نگاه کنید به این تصویر (شماره 3)،
این وسیله را تا یک سوم حجم آن پر از آب می‌کنیم و در سوراخ تعبیه شده در سر سطل قرار می‌دهیم تا از نفوذ هوا به داخل سطل جلوگیری کنیم و همزمان گازهای موجود در شراب بتواند از آن خارج شود اگر این سوراخ و جود نداشته باشد گاز داخل شراب سر سطل را با فشار زیاد باز خواهد کرد.
● یک هیدرومتر یا دنسی متر (گمان می‌کنم به فارسی به آن چگالی سنج می‌گویند)، وسیله‌ای برای اندازه گیری وزن مخصوص این وسیله را می‌توانید از مغازه هایی که وسایل آزمایشگاه می‌فروشند بخرید (تصویر شماره 1و2).
● یک شلنگ برای انتقال شراب به بطری و موارد دیگر (تصویر شماره 4)
● تعداد زیادی بطری برای شراب آماده شده.
● چوب پنبه برای در بطری‌ها
● وسیله‌ای برای نصب کردن چوب پنبه‌ها
● پارچه جهت استفاده بعنوان فیلتر
چند توضیح بسیار اساسی قبل از شروع:
اساسی ترین مساله در تهیه شراب نظافت است. بخاطر همین مساله هم هست که در قران گفته شده ” النظافت و من الیمان!!” تمام ظروف و ابزار مورد استفاده باید قبل از هر بار استفاده حتما استرلیزه شوند تا از نفوذ باکتری های مزاحم جلوگیری بعمل آید. برای اینکار یا از پودرهایی که برای این کار به فروش می‌رسد استفاده کنید یا ابزار را با آب جوش ضد عفونی کنید.
نکته اساسی دوم جلوگیری از نفوذ هوا به داخل سطل تخمیر است. در طول مدت تخمیر حتی ال امکان باید از نفوذ هوا به داخل مخزن جلوگیری کرد و هنگامی که برای نمونه برداری یا انجام مراحل مختلف مجبور به باز کردن در مخزن می‌شویم باید این کار در مدت کوتاهی انجام دهیم تا از در مجاورت هوا قرار دادن مایع به مدت زیاد خوداری شود.
اگر دو نکته بالا رعایت نشود شراب خراب خواهد شد.

طرز تهیه:
اول از همه و مهم تر از همه در امر شراب سازی نظافت است. پس قبل از شروع همه وسایلی را که استفاده می‌کنید خوب استریل کنید برای اینکار بهتر است از مواد شیمیایی مخصوص این کار استفاده کنید اگر مواد شیمیایی در دسترس ندارید می‌توانید با مایع ظرف شویی تمیز کنید ولی به خاطر داشته باشید که وسایل را با آب گرم و تمیز خوب آب بکشید تا مواد صابونی به خوبی و بطور کامل از بین برود.
در ضمن از انگور تازه و سالم استفاده کنید و حتما انگورهای خراب و کپک زده را از آن جدا کنید. درضمن از شیرین ترین نوع انگور برای اینکار استفاده کنید هرچه قند انگور بیشتر باشد مقدار درصد الکل شراب بیشتر خواهد شد.
انگورها را از خوشه جدا کنید البته نیازی نیست که در این کار زیاد دقت کنید. فقط در نظر داشته باشید که خوشه‌های انگور محتوی ماده‌ای است به نام تانین که باعث دبشی شراب می‌شود و مقدار این شوخه‌ها نباید از ٢٠ درصد کل شوخه‌ها تجاوز کند یعنی اگر وزن شوخه‌ها بدون انگور دو کیلو باشد کمتر از چهارصد گرم آنرا می‌توانید در انگورها رها کنید پس نیازی به دقت در دانه کردن انگورها نیست فقط کافی است 80 تا 90 درصد شوخه ها را از دانه ها جدا کنید.
پس از جدا کردن دانه ها آنها را با وسیله‌ای له کنید البته فقط برای اینکه آب آن خارج شود، نیازی نیست که کاملا له شود. دقت کنید هسته های انگور زیاد خورد نشود چون هسته ها هم محتوی تانین هستند و باعث دبشی بیش از حد شراب می‌شوند.
پس از له کردن انگورها آنها را در ظرف تخمیر همان سطل تقریبا ٣٠ لیتری که در بالا توضیح داده شد بریزید متا بی‌سولفیت (آلترناتیو دو عدد قرص Campden ) را در یک لیوان آب حل کنید و به انگورها بیفزاید. این عمل برای استریل کردن انگورهاست تا از نفوز ناپاکی و باکتری های مزاحم جلوگیری شود. اگر این ماده شیمیایی در دسترستان نیست می‌توانید آنرا استفاده نکنید ولی در این صورت امکان اینکه شراب شما خراب بشود وجود دارد.
٦ گرم پودر مخمر را هم به آن بیفزاید و سر ظرف تخمیر را با یک پلاستیک بپوشانید. یک توضیح: معمولا شش هزار سال پیش وقتی شراب درست می‌کردند از این گونه مواد شیمیایی در دسترس نبود با این حال شراب درست می‌کردند تنها اگر شما از مخمر استفاده نکنید مشکل این خواهد بود که عمل تخمیر دیرتر شروع می‌شود و در نتیجه امکان فاسد شدن شراب وجود دارد.
مقداری آب ولرم (با 20 درجه سانتی گراد حرارت) را روی آب انگور و تفاله ها بریزید به صورتی که فقط انگورها را بپوشاند بیشتر نریزید در غیر این صورت الکل شراب شما کم خواهد شد.
در این مرحله با هیدرومتر مقدار قند انگور را اندازه بگیرید و درصورت نیاز مقداری شکر به مخلوط بیفزاید. اگر مطمئن نیستید می‌توانید دو تا چهار کیلو شکر به مخلوط بیفزاید. ولی اگر انگور شما بسیار شیرین است نیازی به شکر نیست.
هیدرومتر یا دنسی متر برای اندازه گیری مقدار قند انگور استفاده می‌شود. برای اندازه گیری می‌توانید مقداری از مایع را در ظرفی بریزید و هیدرومتر را در آن بیندازید مقدار درجه هیدرومتر باید حدود 1.090 را نشان دهد. در نظر داشته باشید که این درجه برای آب برابر است با 1.000 پس اگر این مقدار کمتر از 1.090 نشان داد به این معنی است که قند انگور شما کم است و باید به آن بیفزایید. اگر مطمئن نیستید بی دلیل سر خود را درد نیاورید در بدترین حالت شراب شما از الکل کمتری برخوردار خواهد شد. برای اینکه از این مشکلات نداشته باشید شیرین ترین انگور موجود در بازار را خریداری کنید.
اگر مقدار قند آب انگور را اندازه گرفید مقدار قند را یادداشت کنید چون بعدا در خاتمه کار برای اندازه گیری و محاسبه الکل موجود در شراب به آن نیاز داریم. اگر هیدرومتر ندارید بی خیال اندازه گیری الکل شوید فقط دست دعا بسوی امام زمان دراز یا یک نسخه از این طرز تهیه را در چاه جمکران بیندازید تا شاید شراب شما را 12 درجه (درصد) کند!! هاهاها!
پس از انجام این کارهای مقدماتی سطل را در مکانی که حرارت بین 18 تا 22 درجه دارد قرار بدهید. این مساله مهم است چون مخمر مورد استفاده فقط در این شرایط می‌تواند عمل کند. یک توضیح دیگر اینکه مخمرهای گوناگون در شرایط حرارتی مختلفی خوب عمل می‌کنند ولی نگران نباشید درجه حرارت تا زمانی که از 25 تجاوز نکند خطری وجود ندارد در ضمن اگر درجه حرارت از 18 پایین تر بیاید عمل تخمیر دیرتر انجام می‌شود. سعی کنید درجه حرارت را 20 و در همین حدود نگاه دارید تا نتیجه خوبی بدست بیاورید.
پس از یک روز یا دو عمل تخمیر شروع خواهد شد، البته اگر از مخمر استفاده کنید، اگر از مخمر استفاده نکنید این مدت یکی دو روز به تاخیر خواهد افتاد.
نکته اساسی: هیچگاه بدون مخمر عمل تخمیر انجام نمی‌شود حال چگونه است که می‌توان بدون مخمر شراب درست کرد؟ رمز این کار در لایه بسیار نازک پودر مانندی است که روی پوست انگور وجود دارد این لایه که اگر دقت کنید آنرا می‌توانید روی پوست انگور سیاه به راحتی ببینید. یک انگور شسته نشده را با دست تمیز کنید خواهید دید که وقتی دست روی آن می‌کشید لایه سفید رنگی که روی آن است پاک می‌شود. این لایه همان مخمر طبیعی است. البته بخاطر داشته باشید که انگورها را نباید شست در غیر این صورت این مخمر‌ها از بین خواهند رفت.
در این مدت (مرحله اول تخمیر) روزی یکی دوبار با یک چوب تمیز یا یک وسیله پلاستیک پوسته روی آب انگورها را به پایین بفرستید و مخلوط کنید تا عمل تخمیر متوقف نشود. همیشه سر سطل را پس از این کار خوب بپوشانید.
پس 9 روز با استفاده از پارچه نازکی (فیلتر) پوست و تفاله انگور را از آب آن جدا کنید و آب انگور را برای مرحله دوم تخمیر در سطل بریزید. بد نیست اگر مقداری از لرد مایع به مرحله دوم منتقل شود لرد ها باعث سرعت بخشیدن در عمل تخمیر مرحله دوم خواهند شد.
اینبار باید حتما در سطل را خوب ببندید تا از نفوذ هوا به داخل سطل جلوگیری شود و همچنین وسیله تخلیه گاز را هم روی در سطل نسب کنید تا گازی که از عمل تخمیر بوجود می‌آید از سطل خارج شود بدون اینکه هوا وارد سطل شود. ویدئو یک دقیقه‌ای که این پروسه را نشان می‌دهد (این ویدئو چند سال بعد از نسخه اولیه این نوشته به متن اضافه شده)
پایان بخش اول. بروید، انگور بخرید و همین فردا شروع کنید تا دفعه بعد تا باقیمانده را برایتان توضیح بدهم.
بخش دوم
به سلامتی

لینک های جالب در باره شراب
راز شراب شیراز