چنچنه

یک توضیح: دو ماه پیش یکی از دوستان رفته بود شیراز از او خواهش کردم برایم تعدادی قلمه درخت انگور به سوغات بیاورد تا اینجا بجای این درخت‌های اروپایی انگور شیراز پرورش بدهم. تعداد زیادی شاخه انگور برام آورد و من هم بلافاصله شروع کردم، در دو مرحله قلمه‌ها را کاشتم. نتیجه را در عکس‌ها می‌بینید.

ملیت: یقینا ایرانی

مواد لازم:
● قلمه یا همان شاخه درخت انگور
● گلدان
● خاک
● چراغ مهتابی

ظروف و وسایل لازم:
قیچی باغبانی

روش کار:

من به جای گلدان اول از قوطی‌های یک لیتری شیر استفاده می‌کنم، بعد که قلمه‌ها ریشه دواند، آنها را به گلدان های بزرگتر منتقل می‌کنم. با این کار هم جای کمتری می‌گیرد و هم از نظر نگهداری راحت‌تر است. برای استفاده از قوطی‌های شیر یکی دو سوراخ کف قوطی‌ها تعبیه می‌کنیم تا آب اضافه از آن خارج شود.
برای قلمه زدن شاخه‌هایی که استفاده می کنیم باید زمانی از درخت چیده شوند که درخت انگور در خواب زمستانی است. معمولا در اواسط دی ماه(وسط زمستان) زمان خوبی است. قلمه‌هایی که انتخاب می‌کنیم باید حداقل چهار تا پنج جوانه داشته باشد و خشک و مرده نباشند. برای تشخیص اینکه قلمه‌ها زنده هستند، مقطعی را که چیده‌اید نگاه کنید، وسط مقطع کرم رنگ و دور قسمت کرم رنگ سبز رنگ است که نشان از این دارد که قلمه زنده است .
خاکی که استفاده می‌کنید باید غنی باشد و اگر امکان دارد کمی ماسه قاطی آن کنید تا خاک بهم فشرده و متراکم نباشد. من خاکی را که از فروشگاه می‌خرم استفاده می‌کنم، این خاک هم غنی است و هم از تراکم کمتری برخوردار است.
سر قوطی‌های شیر را کاملا باز کنید بعد سه تا چهار سوراخ در کف آن ایجاد کنید و سپس آنها را با خاک پر کنید. قلمه‌ها را در خاک فرو کنید به صورتی که فقط یکی دو جوانه از جوانه‌ها از خاک بیرون باشد و حداقل دو تا سه جوانه زیر خاک قرار بگیرد.
حالا گلدانها(قوطی های شیر) را آب بدهید و آنها را در مکانی که حدودا 20 تا 25 درجه حرارت دارد زیر نور مهتابی قرار بدهید.
من نور مهتابی را بوسیله یک کلید اتوماتیک خاموش و روشن می‌کنم. ساعت 7 صبح مهتابی را روشن می‌کنم و ساعت 10 شب خاموش.
برای آبیاری دقت کنید آب زیاد به قلمه‌ها ندهید، کافی است که خاک زیاد خشک نشود. روزهای اول کمی بیشتر آب بدهید. برای اینکه قلمه‌ها از بالا خشک نشوند، من معمولا قسمت برش خورده سر قلمه‌ها را با ماده مخصوصی می‌پوشانم تا از خشک شدن قلمه جلوگیری کنم. نام این ماده را به فارسی نمی‌دانم ولی اگر چنین چیزی در اختیار ندارید، می‌توانید از شمع آب شده یا موم عسل برای این کار استفاده کنید.
معمولا چهار تا پنج هفته طول می‌کشد تا جوانه قلمه‌ها شروع به برگ دادن بکنند، پس زیاد بی صبری نکنید و قلمه ها را به حال خود رها کنید.

سبز باشید

لینک بخش اول
متاسفانه برخلاف شواهد اولیه که هوای بهاری زودرسی به نروژ رسیده بود، یک مرتبه هوا سرد شد و کشاورزی خُسن آقا را چند هفته به تاخیر انداخت. یک روز برف بارید و دو سه شب هم هوا به زیر صفر رفت و همین مساله باعث شد تقریبا اکثر دانه‌هایی را که در گلخانه کاشته بودم بعضی از بوته‌ها از سرما تلف شدند، بعضی را مجبور شدم دوباره کشت کنم. خلاصه شروع فصل مایوس کننده بود ولی خُسن آقا پوست کلفت‌تر از آن است که به سادگی عقب نشینی کند. از همه مایوس کننده تر سه تا پیوند به درخت‌های انگور زده بودم که هر سه تا گرفته بود ولی متاسفانه سرما هر سه را خشک کرد.
تعطیلات آخر هفته گذشته بعضی از دانه‌هایی که از سرما خشک شدند را مجددا کاشتم که بعضی شان سبز شده‌اند. در ضمن سبزی‌جاتی را هم که معمولا بیرون از منزل و مستقیما در حیاط کشت می‌کنم را هفته گذشته کاشتم و جوانه ها دانه دانه در هفته‌ای که گذشت سر از زیر خاک بیرون آوردند.
نتیجه ها را می‌توانید در تصاویر زیر مشاهده کنید.
هشت عدد تخمک خربزه مشهدی هم کشت کرده بودم که همگی سبز شده بودند، آنها هم در اولین شبی که هوا سرد شد خشک شدند. من هم که قرار نیست از رو بروم مجددا تخمک‌های جدیدی کاشتم.
شاید باور نکنید در این هوای نروژ سال گذشته چند دانه خربزه مشهدی کشت کردم ناباورانه یک دانه خربزه نتیجه کشت پارسال شد که تقریبا دو برابر یک خیار شد، گرچه قبل از فرا رسیدن پائیز به اندازه کافی رشد نکرد ولی باعث شد که امسال زودتر آنها را کشت کردم و نتیجه را در زیر می‌بینید. امسال تصمیم دارم بیشتر به آنها رسیدگی کنم، شاید توانستم خربزه مشهدی پناهنده به نروژ هم تولید کنم!! (توانا بود هر که دانا بود!!)

تصویر زیر سبزی‌جاتی است که در بیرون از گلخانه کاشته‌ام که می‌توانید آنها را به کمک زره بین ببینید. دلیل اینکه آنها را زیر پلاستیک کاشته‌ام این است که اکثر این تخم‌ها را از ایران آورده‌ام و این دانه‌ها در آب و هوای نروژ زیاد مقاوم نیستند، خصوصا به خاطر بارندگی های زیاد. از همه نازک نارنجی تر ریحان است با یک باد یا باران جان به جان آفرین تسلیم می‌کند.
در تصاویر زیر به ترتیب از راست به چپ می‌توانید ریحان سبز (شیرازی)، جعفری (شیرازی)، تربیزه (تربچه نروژی) را مشاهده کنید.

جعفری‌هایی را که در پائین تصویر بالا می‌بینید قبلا در داخل گلخانه کاشته‌ام و بعد آنها را به بیرون منتقل کردم. نکته دیگری را که در باره جعفری باید بدانید این است که جعفری یک گیاه دو ساله است در نتیجه سال بعد هم دوباره سبز خواهد شد. زمستان قسمت بیرونی جعفری خشک می‌شود ولی سال بعد همراه با بهار مجددا ریشه‌ها فعال می‌شوند و دوباره بوته‌های جعفری سبز خواهند شد. پس بخاطر داشته باشید و آنها را برای سال بعد نگهدارید. تره گیاهی دو ساله و ترخان گیاههی چند ساله است و بعد از پایان زمستان مجددا سبز می‌شود.
این هم تره های شیرازی

این هم تصویر کشتزار سبیزجات زیر پلاستیک:

ملیت: !؟

مواد لازم:
● گِل خوب و غنی(من معمولا برای کشت اولیه دانه‌ها از گِل گلخانه استفاده می‌کنم)
● کود (کود حیوانی بهتر است)
● انواع تخم گیاهان
● آب
● آفتاب و حرارت
ظروف و وسایل لازم:
گلدان‌های مختلف
برای مشاهده تصاویر بزرگتر روی عکس‌ها تقه بزنید.
طرز تهیه:

قول داده بودم روش سبز کردن انواع سبزی‌جات و چند نوع صیفی را توضیح بدهم. امروز (26 فروردین) که هوای بیرون آفتابی و گرم بود رفتم و تعدادی از این دانه‌ها را کاشتم.
قبل از شروع توضیح بدهم که من هیچ گونه دانش تئوریکی در باره این مساله ندارم، هرچه یاد گرفته‌ام خودم یا تجربه کرده‌ام یا از این و آن یاد گرفته‌ام، یا در این و آن کتاب خوانده‌ام، پس اگر نقصی هست باید ببخشید. همچنین اگر شما هم تجربه یا دانشی در این زمینه دارید، خوشحال می‌شوم آنرا با من و دیگران تقسیم کنید.
معمولا زمان شروع کشت سبزی‌جات و دیگر دانه‌ها در نقاط مختلف با هم فرق می‌کند، یقینا در ایران این کار را می‌توانید زودتر از اینجا (نروژ) شروع کنید. اگر می‌بینید که امسال زودتر از معمول شروع کرده‌ام به این دلیل است که هوای نروژ امسال شدیدا زود رو به گرما گذاشته، گرچه هفته گذشته 5 سانتیمتر برف آمد و یکی دو شب هوا رفت زیر صفر با این حال هوا چنان گرم و بهاری شده که انگاری در شیراز هستیم. در هر صورت برای شروع اگر می‌خواهید دانه‌ها را مستقیما بیرون در حیاط کشت کنید، باید مطمئن شوید که دمای هوای شب کمتر از 10 تا 15 درجه نباشد. معمولا چنین هوایی در نروژ بعد از اواسط ماه می یعنی آخر اردیبهشت، اوایل خرداد به بعد دمای هوا تا این اندازه گرم می شود. من معمولا اکثر دانه‌ها را در داخل منزل کشت می‌کنم و بعدا که هوا گرم شد آنها را به باغچه منتقل می‌کنم، در غیر این صورت طول مدت فصل کشت کوتاه خواهد شد و ثمر کار کاستی پیدا خواهد کرد. به همین خاطر هم هست که از گلدان‌های پلاستیکی و یک بار مصرف (البته من چند بار مصرف می‌کنم) یا حتی از کارتن‌های مصرف شده شیر استفاده می کنم و دانه ها را، مخصوصا دانه‌های صیفی‌جات را قبلا در منزل و زیر نور مصنوعی پرورش می‌هم و بعد که هوای بیرون گرم شد به بیرون منتقل می‌کنم. هوای نروژ بعضی مواقع چنان متغیر است که باید مواظب بود چون حتی در ماه می (اردیبهشت) هم می‌تواند گاهی شب ها درجه حرارت به صفر نزدیک یا حتی زیر صفر برود.
برای گوجه فرنگی، خیار، کدو، خربزه، طالبی و اینگونه دانه‌ها معمولا یک گلدان برای هر دانه یا دو در نظر می‌گیرم در صورتی که برای دانه سبزی‌جات مقدار 10 تا 20 دانه را در هر گلدان می‌کارم. معمولا بعضی از دانه‌ها سبز نمی‌شوند به همین خاطر حتی برای آنها که یک گلدان برای هر دانه در نظر می‌گیرم دو عدد تخم گیاه را می‌کارم و بعد از اینکه مطمئن شدم که دانه سبز شده، اگر هر دو دانه سبز شده باشد یکی را حذف می‌کنم (عمل بسیار شنیعی هست ولی چاره‌ای نیست!!).
برای گیاهانی که در اول نوشتم اول گلدان‌ها را پر از گل می‌کنم و بعد با انگشت وسط آنها را یک گودال یک سانتیمتری بوجود می‌آورم و دانه را در آن قرار می‌دهم و بعد روی آنرا می‌پوشانم. برای سبزیجان بصورت فله‌ای آنها را در سطح گلدان پخش می‌کنم و بعد با مقدار خیلی کم گل روی آنها را می‌پوشانم.
برای آب دادن کافی است که گلدان‌ها را در ظروفی به شکل آنچه در تصویر می‌بینید قرار بدهید و بعد مقدار کمی آب در کف ظرف مربوطه بریزید. دقت کنید آب زیاد تر از حد نیاز ندهید در غیر این صورت دانه‌ها سبز نخواهند شد. همین که خاک کاملا مرطوب شد کافی است، اگر آب اضافه‌ای در کف ظرف باقی ماند آنرا تخلیه کنید. بعد از اینکه دانه‌ها را آب دادید و مطمئن شدید که تمام خاک موجود در گلدان‌ها خیس خورده‌اند روی گلدان‌ها را با پلاستیک بپوشانید تا رطوبت داخل گِل زود خشک نشود. مساله مهم در این مرحله این است که دانه‌ها در تمام مدت مرطوب باشند و نه شناور در آب.
معمولا بعد از دو تا سه روز بعضی از آنها شروع به تنجه (جوانه) زدن می‌کنند. زیاد عجله نکنید بگذارید پلاستیک روی گلدان‌ها بماند مخصوصا اگر که از رشد گیاه جلوگیری نمی‌کند. همچنین مایوس نشوید اگر بعضی از دانه‌ها در همان یکی دو سه روز اول سبز نشدند، چونکه بعضی از گیاهان نیاز به وقت بیشتری دارند، بعضی زودتر تنجه می‌زنند و بعضی دیرتر. بعد از اینکه دانه‌ها تنجه زدند، در یکی دو هفته اول روزانه به آنها سر بزنید و اگر نیاز به آب داشتند به آنها آب بدهید، سعی کنید آب فقط به اندازه نیاز بدهید نه بیشتر. همین که گل مرطوب باشد کفایت می‌کند، نیازی به آب زیادی نیست و حتی برای رشد گیاه مضر است. اگر هوای بیرون گرم است می‌توانید دانه‌ها را مستقیما بیرون در باغچه بکارید. چیزی را که باید در نظر داشته باشید این است که دانه گیاهانی مثل گوجه‌فرنگی و بطور کلی گیاهان بزرگ، نیاز به فضای بیشتری دارند در نتیجه بهترین کار این است که دانه‌ها را در گلدان کشت کنید و بعد به بیرون منتقل کنید و آنها را بصورت منظم ردیف در باغچه یا گلدان بکارید. من معمولا گوجه فرنگی‌ها را بعد از اینکه مراحل اولیه شان سپری شد (بعد از چهار تا پنج هفته) وقتی که گیاه به رشد کافی رسید، آنها را در گلدانهای بزرگ (به قطر تقریبی 25 تا 30 سانتیمتری) منتقل می‌کنم و آنها را در گلخانه یا در کنار یک دیوار که آفتاب‌گیر باشد قرار می‌دهم) و با قرار دادن یک چوب یا نی کنار آن به عنوان تکیه‌گاه، آنها را می‌بندم (منظورم گوجه‌فرنگی های درختی است نه گوجه‌فرنگی های بوته‌ای)
فعلا این بخش را داشته باشید تا بعد که دانه‌ها تنجه زد باقی را توضیح خواهم داد.
این هم تصویز کدوهای سال گذشته

برای مشاهده اندازه بزرگتر تصویر اینجا را کلیک کنید.
بخش دوم